Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã có những đánh giá quan trọng về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành sắc lệnh áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Sắc lệnh này, được ký ngày 1/2/2025, dựa trên Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế, nhằm giải quyết các vấn đề về nhập cư và buôn lậu fentanyl. Mức thuế được áp dụng là 25% đối với hàng hóa từ Canada và Mexico, và 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Các lô hàng đang trên đường vận chuyển trước thời điểm ban hành sẽ không bị ảnh hưởng.
Ảnh Hưởng Đến Xuất Khẩu Nông Sản Việt Nam
Trước những lo ngại về một cuộc “chiến tranh thương mại” mới, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã trao đổi với báo chí về những tác động tiềm tàng đến hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ.
Thứ trưởng Tiến nhận định: “Chắc chắn, chính sách mới của chính quyền Tổng thống Trump sẽ tạo ra những thay đổi trong quá trình xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam sang Mỹ. Sẽ có những khó khăn và thách thức gia tăng.”
Mỹ hiện là một trong những thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam sang Mỹ đạt 13,8 tỷ USD, chiếm 21,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành.
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng nhấn mạnh về mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Mỹ. “Chúng ta duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Mỹ trên mọi phương diện. Do đó, dù chịu tác động từ chính sách thuế mới, tôi tin rằng quá trình xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam sang Mỹ vẫn sẽ được thúc đẩy với nhiều cơ hội.”
Điển Hình: Ngành Hàng Cá Tra
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã đưa ra ví dụ cụ thể về ngành hàng cá tra. “Ngày 20/1 vừa qua, Việt Nam và Mỹ đã đạt được thỏa thuận quan trọng, chấm dứt tranh chấp kéo dài về thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm cá tra, basa phi lê của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ. Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn đã được đưa ra khỏi danh sách áp thuế chống bán phá giá.”
Đây là một thắng lợi quan trọng không chỉ đối với Vĩnh Hoàn mà còn đối với toàn ngành thủy sản Việt Nam, khẳng định quyền lợi hợp pháp trên thị trường quốc tế.
Trước đó, vào ngày 31/10/2029, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã chính thức công nhận sự tương đương của hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm cá da trơn của Việt Nam. Thành tựu này, cùng với kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 300 triệu USD (chiếm 17%) vào năm 2024, cho thấy chất lượng quản lý của các doanh nghiệp cá tra Việt Nam rất tốt.
Giải Pháp Ứng Phó Với Biến Động Thị Trường
Bộ NN&PTNT đã chuẩn bị những giải pháp gì để đối phó với những thay đổi và biến động chính sách từ các thị trường nhập khẩu?
Thứ trưởng cho biết: “Chính phủ đã nhận định rằng nguy cơ chiến tranh thương mại đang đến rất gần. Do đó, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần chuẩn bị các giải pháp ứng phó. Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Bộ Ngoại giao và Bộ Công Thương để thúc đẩy mở cửa các thị trường mới, đặc biệt là thị trường Halal, đồng thời duy trì các thị trường truyền thống.”
Để đạt được mục tiêu này, Thứ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị kỹ lưỡng các vùng trồng và vùng nuôi, đảm bảo tuân thủ đầy đủ các yêu cầu về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. “Mỗi thị trường có những tiêu chuẩn và quy chuẩn riêng, nhưng nếu sản xuất đáp ứng tốt các yêu cầu về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc, chúng ta luôn có thể tìm thấy cơ hội.”
“Chúng ta cần nhìn nhận thực tế rằng, ‘ra biển lớn’ sẽ càng khó khăn hơn. Tuy nhiên, chính những khó khăn này đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực hơn nữa để giữ vững thị trường, dựa trên nền tảng sản xuất theo hướng kinh tế xanh.”
Cảm ơn Thứ trưởng về những chia sẻ này!
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, tháng 1/2025, tốc độ tăng trưởng của ngành vẫn được đảm bảo. Dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, nhu cầu lương thực, thực phẩm tăng 10-15% nhưng nhờ chuẩn bị tốt, nguồn cung vẫn dồi dào, giá cả ổn định. Xuất khẩu nông lâm thủy sản tháng 1/2025 đạt 5,08 tỷ USD, giảm 4,9%.