Giữa Thật Giả Lẫn Lộn: Dư Luận Xôn Xao và Hiện Tượng Thích Minh Tuệ
Trong những tháng vừa qua, xã hội chứng kiến nhiều luồng ý kiến trái chiều, xoay quanh câu chuyện về những cá nhân nổi bật. Có người được tung hô lên mây xanh, người lại bị chỉ trích thậm tệ. Một số người được xã hội tôn trọng, ngưỡng mộ vì những đóng góp chân chính, trong khi đó, không ít trường hợp lại trở thành tâm điểm chế giễu khi bị vạch trần những giá trị ảo. Thật giả lẫn lộn, nhưng quy luật tất yếu là sự thật sẽ chiến thắng. Không cần chờ đợi thời gian chứng minh, ngay lúc này, chúng ta đã thấy rõ sự lên ngôi của những giá trị đích thực và sự thoái trào của những giá trị phù phiếm.
Giữa dòng chảy ấy, nổi lên hiện tượng Thích Minh Tuệ. Vốn là một người tu hành giản dị, âm thầm khất thực trên khắp nẻo đường trong nhiều năm, hành trình bộ hành năm 2024 của ông bất ngờ thu hút sự chú ý đặc biệt từ cộng đồng mạng và lan tỏa mạnh mẽ trên các phương tiện truyền thông. Dù chưa từng tự nhận là tu sĩ và luôn khiêm tốn “cảm thấy chưa xứng đáng” vì “đạo đức chưa đạt”, ông chia sẻ rằng mình chỉ đang học theo lời Phật dạy. Hình ảnh một người đàn ông chân trần, đầu trần, đi bộ khắp đất nước đã tạo nên một “cơn sốt” trên mạng xã hội, được nhiều người biết đến và ngưỡng mộ.
Cùng thời điểm với “hiện tượng Thích Minh Tuệ”, một sự kiện khác cũng gây ồn ào không kém, kéo dài đến nay, đó là những tranh cãi xung quanh Thích Chân Quang, tên thật là Vương Tấn Việt.
Những Sai Phạm Giáo Lý và Kỷ Luật Thích Chân Quang
Tháng 6 năm 2024, sau quá trình thẩm tra các báo cáo từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu về những bài giảng của Thượng tọa Thích Chân Quang, cùng với việc đánh giá nội dung video và ý kiến từ các đại biểu, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã chính thức kết luận: một số nội dung thuyết giảng về luật nhân quả của Thượng tọa Thích Chân Quang đi ngược lại chánh pháp, gây hoang mang trong cộng đồng Phật tử và xã hội.
Để chấn chỉnh những sai phạm này, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự đã quyết định kỷ luật Thượng tọa Thích Chân Quang bằng hình thức cấm thuyết giảng dưới mọi hình thức, đồng thời không được tổ chức các sự kiện đông người tại Thiền tôn Phật Quang và các địa điểm khác trong vòng 2 năm. Thiền tôn Phật Quang và Thượng tọa Thích Chân Quang cũng được yêu cầu thu hồi toàn bộ phái quy y Tam Bảo có nội dung tự ý sửa đổi một trong năm giới cấm của Phật giáo, và gỡ bỏ tất cả các bài giảng có nội dung gây hiểu lầm, hoang mang trong xã hội.
Thượng tọa Thích Chân Quang và Ban Quản lý Thiền tôn Phật Quang còn phải tiến hành chấn chỉnh sinh hoạt của các đạo tràng, các nhóm thanh niên Phật Quang trên cả nước. Trong thời gian Thượng tọa Thích Chân Quang thực hiện sám hối tại Thiền tôn Phật Quang, các bài giảng của ông cũng không được phép đăng tải trên bất kỳ nền tảng mạng xã hội nào.
Nghi Vấn Bằng Cấp và Học Vấn Của Vương Tấn Việt
Khi sự việc Thích Chân Quang chưa lắng xuống, dư luận lại tiếp tục xôn xao về thông tin ông Vương Tấn Việt chỉ mất 2 năm để bảo vệ luận án tiến sĩ tại Trường Đại học Luật Hà Nội, trong khi thời gian đào tạo tiến sĩ theo quy định thường là 3-4 năm. Điểm số bảo vệ luận án của ông cũng rất cao, gần như tuyệt đối. Một người có xuất phát điểm là bằng cấp 3 bổ túc, cử nhân tiếng Anh hệ đào tạo từ xa, cử nhân luật hệ vừa học vừa làm, nhưng lại có thể hoàn thành xuất sắc chương trình tiến sĩ chỉ trong 2 năm, đây quả thực là một nghị lực đáng khâm phục, một khả năng học tập phi thường, xứng đáng được ngưỡng mộ và học hỏi?
Tuy nhiên, những nghi ngờ bắt đầu xuất hiện. Mới đây, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM đã xác nhận ông Vương Tấn Việt không có tên trong danh sách dự thi và bảng điểm kỳ thi tốt nghiệp bổ túc văn hóa cấp 3 năm 1989, cũng như không có tên trong danh sách cấp bằng tốt nghiệp bổ túc văn hóa khóa ngày 6/6/1989 tại thành phố.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đã có những xác minh ban đầu về nghi vấn bằng cấp của ông Vương Tấn Việt và nhận thấy có cơ sở. Tuy nhiên, Bộ vẫn đang phối hợp với các cơ quan chức năng và an ninh để tiếp tục điều tra, làm rõ các thông tin quan trọng khác. Cụ thể, cần xác minh văn bằng đó có thực sự là của ông Vương Tấn Việt hay không, và nếu thông tin văn bằng không trùng khớp, cần làm rõ thêm thông qua các kênh khác.
Giá Trị Thật và Giá Trị Ảo: Bài Học Từ Câu Chuyện Dư Luận
Thực tế, trong xã hội vẫn tồn tại không ít người trục lợi từ bằng cấp giả và hưởng lợi từ việc học hành hình thức, bằng cấp không tương xứng với năng lực thực tế. Có lẽ, những người này “biết mình biết ta”, chọn cách im lặng, che giấu cái “giả” ấy. Chỉ có trời biết, đất biết, bản thân họ biết, còn những người xung quanh có thể không biết hoặc biết nhưng không liên quan đến quyền lợi trực tiếp nên mọi chuyện dần chìm vào quên lãng.
Nhưng trường hợp của ông Vương Tấn Việt lại khác. Ngay từ khi chưa có kết luận chính thức từ Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM về việc “không có tên trong danh sách cấp bằng tốt nghiệp cấp 3 bổ túc văn hóa…”, ông đã bị dư luận săm soi, mổ xẻ một cách kỹ lưỡng, từ phát ngôn, bằng cấp, đến quá trình học tiến sĩ thần tốc. Sự bức xúc của dư luận ngày càng tăng cao. Có lẽ, những lời khen ngợi “có cánh” trong buổi bảo vệ luận án tiến sĩ, đặc biệt là những lời tung hô từ những người có học hàm, học vị trong lễ tri ân, đã trở thành “giọt nước tràn ly”, khơi dậy sự phẫn nộ và nghi ngờ trong dư luận.
Liệu ông Vương Tấn Việt có thực sự xứng đáng với những lời khen ngợi không tiếc lời, có đáng được tôn vinh lên tận “mây xanh” hay không? Câu trả lời có lẽ nằm ở những giáo sư, tiến sĩ đã trực tiếp giảng dạy, chấm thi, chấm điểm luận án của ông, và cả vị giáo sư “like dạo”, “ngợi ca dạo” kia. Chỉ những người trong cuộc mới hiểu rõ thực hư câu chuyện.
Nhà triết học Jean-Jacques Rousseau từng nói: “Sự giả dối có vô vàn biến thể, nhưng sự thật chỉ có một”. Giá trị thật tự thân tỏa sáng, không cần phô trương, quảng cáo. Ngược lại, giá trị ảo không có gì để thể hiện nên cần phải “đánh bóng”, tô vẽ. Nhưng dù có mạ vàng, sơn son thếp vàng lên gỗ mục thì bản chất vẫn không thay đổi. Sự giả dối luôn ranh ma, quỷ quyệt, tìm mọi cách để che đậy bản chất thật. Người khen ngợi, tôn vinh cũng cần phải tỉnh táo, sáng suốt, khen ngợi đúng mực, tránh khen xã giao, phung phí lời khen cho những giá trị không có thật, vô tình tiếp tay cho cái giả.
Vụ việc bằng cấp của ông Vương Tấn Việt vẫn chưa có kết luận cuối cùng, nhưng các cơ quan chức năng đang phải giải quyết những hệ lụy từ dư luận rối ren, thật giả lẫn lộn. Chưa có kết luận cuối cùng về quá trình học và bảo vệ tiến sĩ 2 năm của ông, nhưng đã thấy rõ sự phức tạp, tốn kém thời gian và công sức. “Bộ Giáo dục và Đào tạo đã gửi các chuyên gia phản biện độc lập thẩm định chất lượng luận án. Trên cơ sở kết quả thẩm định, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiến hành thành lập hội đồng thẩm định luận án theo đúng quy định. Tuy nhiên, quy trình này cần thêm thời gian để tổ chức thực hiện”.
Nếu cái giả một lần “vượt vũ môn” thành công, nó sẽ tiếp tục tìm cách “vượt” qua những “cánh cửa” khác, lớn hơn, cao hơn. Cái giả sẽ kéo theo cái giả, tạo thành một hệ lụy tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến xã hội, gây ra những tổn thất không chỉ về thời gian, công sức, tiền bạc.
Cần phải ngăn chặn cái giả ngay từ khi nó mới manh nha. Nhà phê bình Henri Frederic Amiel từng nói: “Sự thật không chỉ bị dối trá xâm hại, nó còn bị xúc phạm bởi sự câm lặng”. Sự im lặng không chỉ xúc phạm sự thật, mà còn khiến sự thật bị chìm khuất. Khi sự thật bị im lặng, cái xấu, cái giả sẽ có cơ hội sinh sôi, nảy nở, được vinh danh trên mảnh đất màu mỡ của sự im lặng, trong khi đó, sự thật tốt đẹp có thể bị vùi dập, không được công nhận.
Để không “mạnh miệng” tôn vinh cái giả, trước hết cần có tri thức để phân biệt thật giả. Sau đó, cần có bản lĩnh, can đảm và kỹ năng để tôn vinh giá trị thật và loại bỏ giá trị ảo. Doanh nhân Henry Ford và doanh nghiệp của ông tạo ra lợi nhuận lớn, đó là việc của họ. Nhưng nhân loại không tôn vinh một tỉ phú đô la đơn thuần, mà tôn vinh Henry Ford như một doanh nhân vĩ đại, người đã “đặt cả thế giới lên bốn bánh xe hơi”.
Đó mới là cách tôn vinh giá trị đích thực. Những giá trị ảo có đáng được tung hô, ca ngợi một cách ầm ĩ, vô lối hay không? Bài viết được tham khảo và tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn, trong đó có BaoChi24h.com.